Ngứa da đầu về đêm – Nguyên nhân và cách khắc phục

Ngứa da đầu về đêm là tình trạng thường gặp ở nhiều người nhưng lại gây nhiều phiền toái cho những ai mắc phải. Cảm giác ngứa ngáy khiến bạn khó chịu, khó ngủ và làm giấc ngủ bị gián đoạn, từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Vậy hiện tượng ngứa da đầu vào ban đêm có phải là dấu hiệu bệnh lý? Nguyên nhân do đâu và làm sao để khắc phục hiệu quả? Cùng tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây!

1. Nguyên nhân gây ngứa da đầu về đêm

Ngứa da đầu về đêm có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như rối loạn nội tiết tố, thay đổi thân nhiệt, đổ mồ hôi, gàu, căng thẳng hoặc các bệnh lý mãn tính. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:

1.1. Rối loạn nội tiết tố

Vào ban đêm, nồng độ hormone chống viêm trong cơ thể thường giảm xuống, khiến cơn ngứa trở nên dữ dội hơn. Ngoài ra, hormone còn ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của tuyến bã nhờn. Khi mất cân bằng nội tiết tố, lượng dầu thừa trên da đầu tăng cao, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm, đặc biệt là Malassezia (tác nhân chính gây gàu) phát triển, từ đó làm tình trạng ngứa thêm nghiêm trọng.

1.2. Cơ thể đổ nhiều mồ hôi

Mồ hôi có vai trò điều tiết nhiệt và duy trì độ ẩm cho da nhờ vào cơ chế thoát nước qua lớp biểu bì. Tuy nhiên, nếu bạn dễ ra mồ hôi vào ban đêm, da đầu có thể bị khô, mất cân bằng độ ẩm và dẫn đến hiện tượng ngứa ngáy khó chịu.

1.3. Thay đổi thân nhiệt

Khi ngủ, thân nhiệt tự nhiên sẽ có sự thay đổi. Khi nhiệt độ cơ thể tăng lên, lưu lượng máu lưu thông mạnh mẽ hơn khiến da đầu nóng, dễ bị kích ứng và gây cảm giác ngứa ngáy khó chịu.

1.4. Gàu ngứa

Gàu hình thành khi tuyến bã nhờn hoạt động quá mức. Ban đêm là thời điểm cơ thể tăng tuần hoàn máu và nhiệt độ cơ thể, là điều kiện lý tưởng để kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, gây viêm và làm xuất hiện gàu mảng. Điều này khiến cơn ngứa da đầu trở nên rõ rệt hơn.

1.5. Stress, căng thẳng, lo âu

Stress, căng thẳng, lo âu hay áp lực tinh thần sẽ làm tăng tiết dầu nhờn, phá vỡ sự cân bằng của hệ vi sinh vật trên da đầu, từ đó kích thích gàu và ngứa. Nếu tình trạng này kéo dài, da đầu dễ trở nên nhạy cảm, dễ khởi phát các bệnh lý như viêm da tiết bã, chàm hoặc vảy nến,…

1.6. Các bệnh mãn tính

Một số bệnh da liễu mãn tính như vảy nến, viêm da dị ứng, chàm, viêm da tiết bã,… cũng là nguyên nhân gây ngứa dữ dội về đêm. Người bị viêm da dị ứng thường phải đối mặt với cơn ngứa kéo dài, đặc biệt là vào buổi tối, ảnh hưởng trực tiếp đến giấc ngủ. Bên cạnh đó, bệnh vảy nến liên quan đến rối loạn điều hòa thân nhiệt, khiến tình trạng ngứa da đầu càng trở nên nặng hơn khi về đêm.

2. Cách khắc phục tình trạng ngứa da đầu về đêm

Để giảm cảm giác ngứa ngáy và lấy lại giấc ngủ trọn vẹn, bạn có thể tham khảo một số phương pháp khắc phục phổ biến, dễ thực hiện và mang lại hiệu quả rõ rệt sau đây:

2.1. Sử dụng phương pháp dân gian

2.1.1. Trị ngứa da đầu với giấm táo 

Giấm táo có tính axit nhẹ, giấm táo giúp cân bằng độ pH trên da đầu, ức chế sự phát triển của nấm men và vi khuẩn gây ngứa và gàu. Đồng thời, giấm táo còn làm sạch dầu thừa, bụi bẩn, giúp da đầu thông thoáng và dễ chịu hơn. Bạn thực hiện theo các bước sau:

• Pha loãng giấm táo với nước theo tỷ lệ 1:1
• Thoa đều lên da đầu sau khi gội, massage nhẹ rồi xả sạch sau 15–20 phút.
• Thực hiện 2–3 lần/tuần để giảm ngứa và gàu hiệu quả.

☛ Tham khảo thêm: Mách bạn 7 cách trị gàu bằng giấm táo hiệu quả tại nhà

2.1.2. Sử dụng nha đam 

Gel nha đam chứa nhiều hợp chất kháng viêm, dưỡng ẩm tự nhiên và chất chống oxy hóa. Khi thoa lên da đầu, nha đam giúp làm dịu tình trạng ngứa, giảm kích ứng và cung cấp độ ẩm cần thiết để hạn chế bong tróc, khô ngứa. Cách thực hiện:

• Lấy gel tươi, thoa lên da đầu đã gội sạch.
• Massage 5 phút và để yên 15–20 phút rồi xả lại bằng nước.
• Nên áp dụng 2–3 lần/tuần trong 1–3 tháng để cải thiện rõ rệt.

☛ Tham khảo tại: Trị gàu bằng nha đam có hiệu quả không?

2.1.3. Lá khế làm mát, cấp ẩm

Trong y học dân gian, lá khế thường được dùng để giảm ngứa nhờ đặc tính kháng viêm, làm mát và giải độc. Gội đầu bằng nước lá khế nấu sôi giúp làm dịu cảm giác ngứa ngáy, đồng thời góp phần làm sạch da đầu và giảm gàu.

• Rửa sạch lá khế, đun sôi lấy nước, dùng để xả tóc sau khi gội và massage nhẹ.
• Ủ tóc từ 10 – 15 phút rồi khi xả sạch lại với nước.
• Áp dụng đều đặn 2 – 3 lần/tuần và từ 1 – 3 tháng để đạt hiệu quả cao nhất.

2.1.4. Trị ngứa da đầu vào ban đêm bằng chanh

Chanh giàu vitamin C và có tính axit giúp loại bỏ dầu thừa, tế bào chết, đồng thời cân bằng pH da đầu, giúp se khít lỗ chân lông, kiểm soát ngứa và gàu nhanh chóng. Cách làm:

• Pha loãng nước cốt chanh với nước theo tỷ lệ 1:2.
• Thoa lên da đầu sau khi gội, massage vài phút rồi để yên 10–15 phút trước khi xả sạch.
• Nên áp dụng 2–3 lần/tuần để đạt hiệu quả tốt nhất.

Lưu ý: Nếu xuất hiện dấu hiệu kích ứng hay phản ứng bất thường trên da, bạn nên dừng sử dụng ngay. Dù là nguyên liệu tự nhiên, nhưng cơ địa mỗi người có thể phản ứng khác nhau với bất kỳ thành phần nào.

☛ Đọc thêm: Bí quyết trị gàu bằng chanh hiệu quả tại nhà

2.2. Dùng các loại dầu gội trị gàu ngứa

Làm sạch da đầu là bước quan trọng giúp kiểm soát tình trạng ngứa da đầu về đêm. Theo chuyên gia da liễu, việc lựa chọn dầu gội phù hợp không chỉ loại bỏ gàu, bụi bẩn, dầu thừa mà còn góp phần cân bằng hệ vi sinh vật trên da đầu.

Bạn nên ưu tiên sử dụng dầu gội chứa hoạt chất kháng nấm và kháng khuẩn như Zinc Pyrithione, Ketoconazole hoặc Selenium Sulfide. Những hoạt chất này đã được nghiên cứu chứng minh có khả năng ức chế sự phát triển của nấm Malassezia là nguyên nhân hàng đầu gây ra gàu và ngứa da đầu.

Ngoài ra, các loại dầu gội thảo dược chứa thành phần tự nhiên như bưởi, bạc hà, tràm trà cũng được các chuyên gia khuyên dùng. Chúng giúp làm dịu kích ứng, cân bằng độ pH, đồng thời hạn chế nguy cơ kích ứng so với sản phẩm có hương liệu hoặc chất tẩy mạnh.

2.3. Sử dụng thuốc điều trị bệnh lý

Nếu đã thử các phương pháp tự nhiên và dầu gội đặc trị nhưng tình trạng ngứa da đầu về đêm không thuyên giảm, rất có thể nguyên nhân xuất phát từ bệnh lý da liễu. Lúc này, bạn cần đến bác sĩ da liễu để được chẩn đoán và kê đơn phù hợp.

Một số loại thuốc thường được sử dụng gồm:

• Thuốc mỡ bôi ngoài da và kem dưỡng ẩm giúp làm dịu và phục hồi hàng rào bảo vệ da đầu.
• Thuốc bôi corticoid được áp dụng trong trường hợp viêm da tiết bã, chàm hoặc viêm da dị ứng.
• Thuốc chống nấm dạng bôi hoặc uống hiệu quả trong ngứa da đầu do nấm Malassezia gây ra.
• Thuốc steroid giúp kiểm soát tình trạng viêm, từ đó giảm ngứa rõ rệt.
• Thuốc kháng histamine được dùng khi ngứa liên quan đến phản ứng dị ứng.
• Thuốc điều hòa miễn dịch và bổ sung vi chất hỗ trợ điều trị các bệnh mãn tính như vảy nến, đồng thời cải thiện sức khỏe tóc và da đầu.

Lưu ý: Việc dùng thuốc cần tuân theo chỉ định của bác sĩ, tránh tự ý sử dụng để hạn chế tác dụng phụ.

2.4. Thay đổi thói quen

Bên cạnh việc sử dụng sản phẩm đặc trị và thuốc, thay đổi thói quen hàng ngày cũng là cách hiệu quả giúp giảm ngứa da đầu về đêm:

• Chọn dầu gội phù hợp: Ưu tiên sản phẩm dịu nhẹ, không chứa cồn hay hóa chất mạnh để hạn chế kích ứng. Nếu có gàu, nên dùng dầu gội chứa hoạt chất như Zinc Pyrithione, Ketoconazole hoặc Selenium Sulfide.
• Điều chỉnh tần suất gội: Gội quá nhiều sẽ làm mất lớp dầu tự nhiên gây khô ngứa, trong khi gội quá ít lại khiến dầu thừa, bụi bẩn tích tụ. Theo khuyến nghị, bạn nên gội 2 – 3 lần/tuần, tùy vào tình trạng tóc và da đầu.
• Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Bổ sung rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu protein, Omega-3 và vitamin nhóm B để nuôi dưỡng tóc và da đầu. Đồng thời hạn chế rượu bia, thuốc lá và giữ tinh thần thoải mái.
• Uống đủ nước: Cung cấp 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày giúp duy trì độ ẩm cho cơ thể và da đầu.
• Kiểm soát dị ứng: Nếu đã xác định dị ứng với thức ăn, thuốc, lông thú hay bụi bẩn, nên tránh tiếp xúc. Trong trường hợp chưa rõ nguyên nhân, có thể thực hiện xét nghiệm dị ứng để chẩn đoán chính xác.
• Giữ vệ sinh cá nhân và vật dụng: Lược, khăn, gối, mũ nên được vệ sinh thường xuyên và sử dụng riêng để tránh nấm, vi khuẩn tích tụ và ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm.
• Chọn gối vỏ cotton hoặc lụa: Giảm ma sát, hạn chế tích tụ bụi bẩn và mồ hôi, từ đó giảm nguy cơ kích ứng da đầu.
• Giữ da đầu khô thoáng, sạch sẽ: Tránh để tóc và da đầu ẩm ướt quá lâu vì đây là môi trường thuận lợi cho nấm, vi khuẩn phát triển.

3. Trường hợp nào cần gặp bác sĩ

Trong đa số trường hợp, ngứa da đầu về đêm có thể cải thiện bằng cách chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên, bạn nên đến gặp bác sĩ da liễu nếu xuất hiện những dấu hiệu sau:

• Cơn ngứa kéo dài nhiều ngày, không thuyên giảm dù đã áp dụng các biện pháp dân gian hoặc dầu gội đặc trị.
• Da đầu ngứa kèm theo phát ban, đỏ rát, bong tróc hoặc nổi mụn nước.
• Xuất hiện vết thương hở, trầy xước hoặc nhiễm trùng.
• Có dấu hiệu côn trùng cắn/đốt gây ngứa dữ dội và sưng viêm.
• Đã được chẩn đoán mắc bệnh lý như viêm da tiết bã, vảy nến, chàm hoặc viêm da dị ứng và cần được theo dõi điều trị.

Ngứa da đầu về đêm tuy không nguy hiểm nhưng gây ảnh hưởng lớn đến giấc ngủ và chất lượng cuộc sống. Việc giữ da đầu sạch sẽ, chọn dầu gội phù hợp, duy trì lối sống lành mạnh và ăn uống khoa học sẽ giúp cải thiện tình trạng này. Đồng thời, nên gặp bác sĩ da liễu để được chẩn đoán và điều trị đúng cách nếu tình trạng trở nặng.